Archive for the Waarom klassieke muziek zo enorm saai is. Category

Waarom klassieke muziek zo enorm saai is!

Posted in Waarom klassieke muziek zo enorm saai is. on november 7, 2009 by PJ Symons

Men speelt het maar zelden luid en de lichtshow ontbreekt ook al!

 

Zo nu en dan sta ik eens op met de gedachte eens muzikaal offroad te gaan door een of andere cd met klassieke muziek op te zetten. Met klassieke muziek bedoel ik niet pakweg Concierto De Aranjuez of eender wat van Wagner aangezien zij beide veel dichter aanleunen bij enerzijds flamenco en rockmuziek anderzijds. Klassieke muziek is de muziek van de Koningin Elisabethwedstrijd, de muziek van mannen in tuxedo’s (en voor een keer zijn dat niet The Hives), klassieke muziek is de non-commerciële versie van de stukjes tussen Roxette en O.M.D. op The Night Of The Proms. Klassieke muziek is een muzikaal-culturele totaalervaring, zowel verheven als nobel, zwaar maar tegelijkertijd verzachtend. Klassieke muziek lijkt ook nog best up to date: Beethoven’s negende past perfect als soundtrack onder het neerhalen van de Berlijnse Muur, in A Clockwork Orange laat Alex zich volledig gaan op een streepje klassiek en laten we niet vergeten dat bovengenoemde Night Of The Proms elk jaar weer opnieuw een aardig aantal Sportpaleizen weet te vullen.

Ook ik blijf cd’s kopen met klassieke muziek (maar blijf alsjeblief ver weg van Adya Classics en andere verminkte verkoopbommen) maar ik moet me nog steeds schrap zetten om de hele rit uit te zitten, laat staan dat ik een volledig klassiek concert kan blijven stilzitten! Ik heb het geprobeerd, dat wel, ik nam een uitvoering van Beethoven’s Negende, gespeeld door een of ander Duits orkest op en het plan was mijn hele vrije namiddag te spenderen aan het ontdekken van wat nu juist het geheim van dat geniale partituur en de waas die er rond hangt was. Een uur en een kwartier later, nadat het publiek op het scherm zich rechtzette voor een ‘oorverdovende’ staande ovatie was mijn conclusie: veel te fucking stil. Het deed mij meer denken aan een bibliotheek dan aan een concertzaal.

Maar wat is dan het probleem?

Eerst en vooral, hoewel het door tal van grote musici is nagespeeld, zowat elke symphony sindsdien er mee gemeten wordt en een totale verrassing moet geweest zijn voor die eerste oren die mochten genieten van Beethoven’s Magnum Opus in Wenen’s middelgrote Kärntnertortheater, was de Negende Symfonie noooit gecomponeerd om in een of andere donkere hangar gespeeld te worden door muzikale barbaren als de Duitsers. De hal waar het werd uitgezonden is natuurlijk een typisch Duits naoorlogs gebouw dat een zeker modern prestige moest uitstralen maar het is simpelweg te groot om Ludwig’s vlezige, bonzende beste te kadreren. Helaas zijn dit het soort zalen waar wij, het plebs, klassieke muziek moeten gaan opzoeken. Of op Duitse televisie, natuurlijk.

Ten tweede, Beethoven was al bijna tien jaar stokdoof tegen de tijd dat hij zijn Negende had afgewerkt – bij zijn eerste optreden kon hij het oorverdovende applaus niet horen en, wanneer hij zich omdraaide om het publiek te groeten zag hij dat ze in tranen waren uitgebarsten – waardoor hij allesbehalve verantwoordelijk kan gehouden worden om ietwat verkeerd in te schatten wat zijn stuk miste om het een maximum aan Stürm und Drang te geven.

Maar als derde en laatste, kan het ook aan ons liggen? Kan het dat, omdat we al een vijftigtal jaren onze hoofden in enorme basdrums steken dat mijn gehoor simpelweg niet meer vatbaar is voor de Ludwig Van Zeppelins die mijn generatie (misschien?) rijk is? Kan zijn, maar mijn vriendin hoort mij neuspeuteren in de living wanneer zij in de slaapkamer op bed ligt en ze is al evenmin ondersteboven van de stootkracht van klassiek als ik. En ik denk dat wij niet de enigen zijn die af en toe wel van een streepje klassieke muziek kunnen genieten maar anderzijds de boxen op 11 zetten, een geluidssterkte die zelfs de allergrootste orkesten niet kunnen halen.

Dus, wat doen we daaraan? Hier is mijn oplossing: verluid die cello’s en plaats orkest en koor vlak voor een falanx van Marshall versterkers zodat, wanneer de fugato finale begint, je broek mee vibreert en je tandvullingen lossen, net zoals God het zou gewild hebben.

En nu we toch bezig zijn: musiceren met de zaallichten aan zoals men dat deed op die waarschijnlijk al erg koude zaterdagavond in Duitsland, is een absolute moodkiller – je ogen gaan dwalen overheen de hoofden van de mensen op rij voor je, dan de achtergrond van kwalitatief slecht hout en voor je het weet ben je je aandacht totaal kwijt en miste je 15 bladzijden variaties in B majeur.

Dus optimaliseer het licht op het podium, doof de zaallichten, plaats een grote spot op de dirigent en introduceer occasionele vlammenwerpers of zelfs kaarslicht (maar dan wel massa’s) om de symfonie op te seksen. Anders lijkt het dat een klassieke performance in plaats van een muzikale en theatrale aanval op oren, geslachtsdelen, hersenen en hart, weinig meer is dan een academische oefening.

Onhistorische nonsens, natuurlijk. De Westerse klassieke muziek heeft haar roots in de kerk (de kerk!), niet de meest theatrale en spannende der plekken hoewel het decor er zich perfect toe leent. En waarom optreden in die veel te strakke pakken of avondjurken als er voor de rest helemaal geen special effects zijn? James Bond kan stijlvol en spannend zijn, jullie dus ook. (ok, ik ga te ver).

Laat ons hopen dat er wel ergens een promotor van klassieke muziek is met de visie, verve en vulgariteit om de klassiekers te verluidden voor de rockgeneratie.

Rock Me Amadeus, pump up the Poulenc, Handel with care.

Let’s have Scriabin shreddin’, Chopin Smokin’ and let Brahms bring the noise.

Roll the fuck over Beethoven!